Dịch vụ thám tử tư đang mọc lên nhan nhản khắp nơi. Theo từ điển tiếng Việt thì “thám tử” được định nghĩa là “người làm việc dò xét”. Vậy những người chuyên hành nghề “dò xét” này đang hoạt động ra sao? Có bao nhiêu tổ chức dịch vụ như như vậy? Những hoạt động đó đã được pháp luật công nhận hay chưa ai cấp phép và quản lý? Và liệu rằng những hoạt động dò xét đó có dòm ngó quá sâu vào bí mật đời tư người khác?
Vì sao dịch vụ “thám tử tư” hút khách?
Vốn dĩ là một người mê các loại truyện trinh thám từ bé, thế nên chỉ sau vài phút “đột nhập” vào văn phòng điều hành của một công ty thám tử tư được xếp vào dạng lớn nhất nhì Hà Nội, tôi đã cảm thấy mình bị cuốn theo chuyện theo dõi, mật phục, lần dấu vết của họ. Điện thoại đổ chuông liên hồi, thông tin đến, thông tin đi dồn dập. Ngồi tại văn phòng này suốt buổi chiều, để tôi rút ra một kết luận : Số lượng khách và yêu cầu tìm đến dịch vụ này không hề ít. Quy luật thị trường có cầu ắt hẳn xuất hiện cung, các công ty thăm tử tư xuất hiện ngày càng nhiều cũng từ lý do đó. Thế nhưng trước hết có lẽ cũng nên dành thời gian để tìm hiểu xem những “Sê Lốc Hôm” mang nhãn hiệu “Made in Việt Nam” này đang hoạt động ra sao? Họ có những món “đặc sản” gì mà hút khách đến như vậy?
Giám đốc một công ty Thám tử tư, người được mệnh danh là “ông trùm thám tử thứ hai của Việt Nam” cho tôi biết : Công ty của anh ta có thể đáp ứng mọi nhu cầu của khách hàng, cung cấp tư vấn những thông tin cho các doanh nghiệp, thông tin vè lĩnh vực kinh tế, hôn nhân, gia đình; quản lý giám sát con cái vị thành niên, cung cấp thông tin về người thân sống xa nhà; tìm bằng chứng phục vụ quá trình bào chữa…
Dịch vụ bùng nổ
Thời kinh tế thị trường, nhu cầu thám tử tư tăng lên vùn vụt. Một công ty muốn truy tìm các lô hàng nguồn gốc không rõ ràng đang làm thiệt hại trực tiếp cho hàng chính hãng. Nữ sinh viên cần xác định người yêu của mình có dính vào nghiện ngập, cờ bạc, chơi bời hay không để quyết định trao gởi đời mình. Một công ty nghi đối phương cài “gián điệp kinh tế” vào đơn vị mình để phá hoại, ăn cắp công nghệ…Tất cả đều tìm đến dịch vụ thám tử để tìm lời giải đáp. Nhu cầu có nhiều nhưng dịch vụ đắt khách nhất vẫn là theo dõi chứng cứ ngoại tình của các ông chồng và giám sát con cái. Bỏ ra ít tiền, lập tức hàng giờ, hàng ngày họ sẽ biết chồng mình đang làm gì, đi đâu, có léng phéng với em chân dài hay váy ngắn nào không…tất cả đều chính xác và đầy đủ bằng chứng.
Khi chúng tôi có mặt tại một trung tâm ở đường Thái Hà – Hà Nội thì các nhân viên ở đây đang tìm đến các “phố game” và các ngóc ngách ăn chơi của Hà Nội để thực hiện hợp đồng. Vừa có 3 đơn đặt hàng từ những gia đình khá giả. Đã gần một tuần nay, những cậu quý tử mới 15-16 tuổi của họ không thấy về nhà, điện thoại thì tắt máy, chiếc xe máy vẫn thường đi đã mang đặt hiệu cầm đồ. Họ tìm đến công ty thám tử tư với yêu cầu : làm rõ xem những cậu quý tử này có dính vào cờ bạc chích choác hay giao du với đám đối tượng xấu hay không? Để thực hiện thành công các phi vụ tương tự, các thám tử phải sắm đủ các vai, trà trộn khắp các ngõ ngách.
Vị giám đốc tại đây kể lại một phi vụ mà công ty của anh vừa kết thúc thành công. Đó là hợp đồng truy tìm dấu hiệu một vụ ngoại tình. Người vợ đến ký hợp đồng cho biết : Gia đình chị rất khá giả. Cách đây ít lâu, chị bỗng phát hiện hàng tháng gia đình chị bị mất một khoản tiền hơn 20 triệu đồng nên đã quản lý chặt chẽ chi tiêu, tiền bạc. Vài tháng sau có một người đàn ông mang đến một lá thư cho biết chồng chị ngoại tình và nếu chị muốn chứng kiến thì cần phải chi 40 triệu đồng. Nhóm thám tử tư đã vào cuộc. Sau nhiều ngày, họ đã phát hiện người viết lá thư trên chính là một mỹ nhân chân dài đang sống ở khu chung cư Linh Đàm. Trước đây công ty của cô ta làm ăn buôn bán với chồng của chị. Làm ăn được ít lâu thì chồng của chị đã lập “sân sau” với cô gái trẻ đẹp này và hàng tháng vẫn “rút ruột” tài sản chu cấp cho cô bồ trẻ. Khi chị vợ quản chặt tiền bạc, anh chồng không có tiền chu cấp nên cô bồ đâm nổi cáu. Giận người tình “vắt chanh bỏ vỏ”, cô ta đã viết thư tố cáo gởi đến người vợ với ý đồ vừa kiếm tiền ít lại vừa trả thù kẻ bạc tình.
Có bao nhiêu trung tâm “thám tử tư” đầu tiên xuất hiện, thì đến nay đã có 20 đơn vị cung cấp dịch vụ này đi vào hoạt động, chủ yếu tập trung tại Hà Nội và TP Hồ Chí Minh. Do chưa được xem là một ngành nghề hợp pháp, chưa có các quy định quản lý về lĩnh vực này nên hầu hết các đơn vị này đều “né” tên thám tử tư mà đăng ký dưới hình thức khác. Chỉ cần ngồi trước máy tính, tay click chuột, bạn sẽ được bắt gặp nhan nhản những thông tin quãng cáo, giới thiệu của các hãng thám tử tư. Có những công ty có hẳn website để quảng cáo hẳn hoi, có trụ sở, địa điểm đăng ký kinh doanh đàng hoàng. Thế nhưng có những trung tâm thám tử hành tung bí ẩn đến nỗi quảng cáo chỉ ghi tên mỗi ông chủ với một số ĐTDĐ.
Tại Hà Nội, ngoài các công ty đã nổi tiếng và chuyên về lĩnh vực này như : Công ty Điều tra và Bảo vệ V, Công ty TNHH Dịch vụ cung cấp thông tin và thương mại Việt(VDT), các văn phòng luật sư, các công ty bảo vệ cũng tham gia hoạt động lĩnh vực này. Ngoài ra còn có những thám tử tư chuyên hoạt động đơn lẻ. Giám đốc một công ty thám tử tư cho chúng tôi biết : Nghề thám tử đang mạnh ai nấy làm, chẳng theo một mô hình phương thức nào cụ thể. Mỗi một đơn vị lại có một cách tuyển dụng khác nhau, đào tạo khác nhau thế nên chất lượng vẫn luôn khập khiễng.
Hiện chưa một trung tâm “thám tử tư” nào được cấp phép và cũng không có một đơn vị nào quản lý. Đã đến lúc cần phải xem xét cho những loại hình dịch vụ này hoặc tương tự. Nếu có phải có một hành lang pháp lý rõ ràng bởi vì bên cạnh những tiện ích mà dịch vụ này mang lại, không ít trường hợp, những thám tử tư đã đi quá giới hạn cho phép, thậm chí là phạm luật khi thực hiện các biện pháp “nghiệp vụ” nhòm ngó quá sâu vào những bí mật riêng tư của người khác.